Er uitgelicht: De vos
Foto’s van vos in Leenderstrijp
3 video’s van de vos De opnamen zijn gemaakt in “de Riesten” te Leenderstrijp.
Video vos aan het wandelen
(Voor een hogere afspeelkwaliteit: Klik na het opstarten van de video, rechtsonder op de knop HQ)
Video vos pakt prooi
(Voor een hogere afspeelkwaliteit: Klik na het opstarten van de video, rechtsonder op de knop HQ)
Video jonge vossen aan het spelen bij het hol
6-8wk oud (Voor een hogere afspeelkwaliteit: Klik na het opstarten van de video, rechtsonder op de knop HQ)
Kenmerken Vos
Latijn: Vulpes vulpes Frankrijk: Renard Engels: Fox Duitsland: Fuchs
Herkenning:
Nachtdier; in rustige plaatsen dikwijls overdag.
Leeft solitair of in families; jaagt soms in kleine groepen.
Voortbeweging: De gewone voortbeweging is de draf.
Zwemt goed en soms vrijwillig.
Lichaamslengte 58-77 cm
Staartlengte 32-48 cm;
Achtervoet 13,5-16 cm;
Schouderhoogte 35-40 cm;
Gewicht 6-10 kg.
Varieert sterk in kleur.
De oren zijn vrij lang en puntig;
Dikke, lange pluimstaart;
De reukklier op de rug bij de staartwortel is bij de reu zeer ontwikkeld.
Uitgebreide omschrijving
Waar de menselijke bevolking groeit, moeten de grotere roofdieren over het algemeen het veld ruimen.
Zo is de wolf uit onze omgeving verdwenen, zijn familielid de vos heeft zich echter goed weten te handhaven.
(rond 1800 werden er nog speciale wolven klopjachten georganiseerd in samenwerking met de omliggende gemeenten, zie het boek van Iven)(link)
Biotoop / gedrag
Zeer afwisselend, maar overwegend droog terrein; in ieder geval in of nabij bossen of struikgewas of andere hoge plantengroei.
Vooral op de zandgronden, waar bos, heide en weiland elkaar afwisselen, is de vos een algemene verschijning, ook al wordt hij niet vaak opgemerkt. Dit komt doordat hij graag op pad gaat als er rust is in het bos, dus als de mensen slapen.
Bovendien is hij een meester in het vinden van dekking. Heel wat niets vermoedende wandelaars zijn al langs een vos gelopen, die op korte afstand met zijn felle ogen lag te loeren en te wachten op het verdwijnen van de indringers.
In paniek raakt een vos eigenlijk nooit. Ook al komt hij in nog zulke benarde omstandigheden, hij blijft de zaak bekijken en treft dienovereenkomstig zijn maatregelen. Deze eigenschap heeft hem een naam van slimheid bezorgd, terecht, ook al moet men deze niet overdrijven.
Vos is familie van de hond
De vos is familie van de hond, maar er zijn een aantal duidelijke verschillen. De vos heeft net als een poes een spleetvormige pupil, de hond een ronde. De hond is een typisch roedeldier, dat graag in groepen jaagt. Een vos gaat daarentegen het liefst in zijn eentje op pad, ook al gebeurt het ’s winters wel eens dat meerdere vossen samen op jacht trekken.
Net als een hond heeft een vos zweetklieren in de mond en in de voetzolen. Het hijgen dient voornamelijk om af te koelen.
De vos kwispelt als een hond.
Geluid
De roep van de teef is een hees, soms iets wat jammerend geblaf; van de reu een kort en helder, meestal driemaal herhaald gekef.
De vos knort bij ontevredenheid en maakt een kekkerend geluid bij woede of in angst. De paringsroep is een zeer gevarieerde, meest klagende kreet, soms enigszins als van de pauw.
Voedsel
Wat zijn voedsel betreft is de vos een echte opportunist. Zo eet hij graag kersen, die hij met pit en al inslikt.
Ook andere vruchten (bramen, bosbessen) staan op zijn menu.
Het hoofdvoedsel blijft echter vlees. Van wat voor dier dit vlees afkomstig is, interesseert hem minder.
In een meikeverjaar zal hij zich volstoppen met deze vette insecten.
Als er veel muizen zijn dan vult hij zijn maag met deze dieren. Jonge haasjes en konijnen gaan dezelfde weg.
Breekt er myxomatose uit onder konijnen, dan pakt de vos vooral zieke dieren en helpt zo de plaag te beperken. TODOmyxo link
Nestbouw
Holen onder de grond, soms een vergroot konijnenhol of oud dassenhol; een enkele maal in een bewoond dassenhol.
Het vossenhol heeft meestal verschillende ingangen; het normale schema van de inrichting is,
dat er dicht bij de ingang een holte is, verderop een voorraadhol en geheel in de diepte de nestruimte.
Nakomelingen
De paartijd valt in de winter. In april mei werpt de moervos in een hol of ‘bouw’ vier tot zes welpen,
die de eerste vier weken onder de grond blijven, en daarna ook wel buiten gaan spelen.
In de herfst zijn ze zelfstandig. Van alle jongen blijft ongeveer 10% in leven.
De anderen komen om als gevolg van bejaging, snelverkeer en parasitaire ziekten.
Sporen van de vos t.o.v. de hond
Hond: Afdruk van voetzool duidelijk groter dan die van de tenen.
Vos: 5cm lange symmetrische afdruk. Grote ruimte tussen indruk van tenen en voetzool
Bronvermelding o.a.: (met aanvulling aanpassingen door de webbeheerder)
– “Landelijk Nederland”; encyclopedie van natuur en landleven
– ”Zoogdierengids” Elsevier
– Boek van Willem Iven over Leende